Devlet Cüzdanları ve Süper Uygulamalar
Yeni dijital dünyamızda fiziki olarak kullandığımız şeyler şekil değiştirerek, dijital hale dönüşüyor. Dijital servis haline dönüşerek, tekrarlı gelir modelleri yaratıyorlar.
Paranın tarihçesine baktığımızda, paraların vergi toplamak için araç olduğunu görürsünüz. Paranın dijital hale dönüştüğü, dijital paraya dönüştüğü noktada, devletlerde paranın kullanım alanlarına göre vergileri de toparlayabilmek için devletlerin dijital cüzdanlara ihtiyacı artacak.
Regülasyon olmadan, doğal olarak gelişen sosyal medya, elektronik ticaret sonrasında devlet düzenlemeleri ile şekillenmek durumunda kaldı. Kamu hizmetlerinin hepsinin operatörlerinin düzenlenmesi gerekliliğinden dolayı, modern dijital çağda, kurumları düzenleyici kurumlar oluşmaktadır. Bu arada düzenleyici kurumlar, devlet kurumları ve devletin kurmuş olduğu müteşebbüsler arasında da zaman zaman sorunlar yaşandı.
Geçmişte, telekom tekelinde deregülasyonunda gördüğümüz konular sonrasında bir çok sektörün içerisinde de karmaşıklara sebep oldu.
Bugünde dijital dünyayı yeniden anlama ve dijital dünyanın araçlarını düzenleyerek, vahşi kapitalizmin hizmetine sunmadan ve köleleştirmeden kullanmak durumundayız.
Dijital paraların kullanımları ile ilgili bir başı boşluk, ulus devletleri nasıl tehdit ettiyse, dijital cüzdanlarda da aynı şekilde bir tehlike ile karşı karşıya kaldık.
Süper uygulamaları popülerleştirmiş kavramların içerisinde, nedenleri, niçinleri ve felsefesi ile baktığımızda, Alibaba ve Wechat’in doğduğu ve yetiştiği topraklar ve kurallar zincirlerinin farklı olduğunu görebiliriz.
Ant financial’ın karıncaların oluşturduğu bir kollektif bilinç ile dev ekonomileri yeneceği felsefesinin altında, topluluk yaşam ve düşünce şekilleri de bunları destekliyor. Bunları tek bir kavram üzerinden okumak çok gerçekçi değil ve tehlikeli. Bugün pazarlar, hırs ve arzuları üzerinden süper uygulama yapacağını iddia eden firmalar ile dolu.
Bugün karşılaşılan durum, teknoloji firmalarının bireysel zenginlik hırsları olan girişimcileri, bankaların güçlü finansal ve kurumsal yapıları, devletlerin vatandaşlarını koruyarak pazarı regüle etmesi arasında platform oluşturarak para ve vergi üzerinde denge sağlayabilmek kazan kazan iş modellerini ve ekosistemlerini oluşturacaktır.
Yabani otlar gibi büyüyen ve regüle edilmeyen sektörlerin GAFAM dijital diktatörlüklerini oluşturduklarını biliyoruz. Dijital dünyada, devletler ulus devletlerini sürdürülebilir kılmaları için öncesinde kamu hizmeti veren özel operatör bankalar, telekom firmaları, fintekleri düzenlemeleri gerekmektedir.
Ortak bir birlik haline dönüşüp, ortak menfaatler için çalışmayan platformlar, çarpık kentleşme gibi, çarpık dijitalleşme yaratacaktır.
Dijital stratejisi olan devletlerin, kamu hizmetlerini yine belli bir düzen içerisinde vatandaşlarına sunmaları ve bu ilişkileri tekrardan değerlendirmeleri, vergi düzenlerini yeni teknolojik gelişmeler ile yeniden düşünmeleri gerekmektedir.
