Değişen Rekabet
Sektörleri belli bir çerçevede okuduğumuzda, durağan görürüz. Sektörlerin en başarılı şirketleri de bir noktada durağan olarak bir işi çözerler. Başarılarının sırrı buradadır ancak gelecek başarısızlıkları da buradan kaynaklanacaktır. Bir şeyin hem başarılı hem de başarısız olma sebebidir. Bugünün başarıları yarının başarısızlıkları olabilir. Seni buraya getiren şey seni geleceğe taşımayabilir. Bu neden ile değişim ve değişimi yönetmek, doğru stratejik hamleler ile süreci yönlendirebilen şirketler ise, değişimi yönetir ve değişimden sürekli olarak para yapabilir.
IBM bu değişime en çok maruz kalmış firmalardan biridir. Zaman zaman kötü zamanlar atlamış olsa da, tekrardan küllerinden doğmasını bilmiştir. Bazıları da kendi pozisyonlarına çok güvenmiş ve onun içerisinde yok olmuştur. Buna örnek olarak Kodak’ı verebiliriz. Bazen büyük olmak ve büyüklük egosu da ölümü getirebilir. Hep anlatılan hikaye değişen şartlar ile dinazor neslinin ortadan kaybolmasıydı. Halbuki uçanları bile vardı.
Clayton Christensen yıkıcıu inovasyon derslerinde, bu pazar bozulmalarını anlatır. Yenilikçilik kadar düşük pazar bozulmaları da rekabeti değiştiren yapılardır.
Fintek alanında da, özellikle sektörlerin ve altyapıların konsolide olması nedeniyle, düşük pazar bozulmalarına açık hale dönüşmektedir. Özellikle ödeme işlemcilerin konsolidasyonu daha düşük maliyetli ürün ve hizmetlerin çok yüksek adetler ile pazarın yapısını bozması çok daha olası hale dönüşmektedir. Bu en basit hali ile bir ödeme kabul terminalinin, akıllı cüzdanlar ile bütünleştirilerek, ödeme işlemlerinin tek bir işlem merkezine yönlendirilmesi şeklinde ortaya çıkabilecek bir bozulmadır.
Düşük pazar bozulmalarının yanında, ekosistemin değişimi ile oluşacak bozulmalarda bulunmaktadır. Bugün oluşan pazardaki ilişkili bileşenlerin bir araya gelerek iltifatları kuvvetlendirerek oluşturduğu bir güç bulunmaktadır. Özellikle şirket birleşmeleri ve satınalmaları ile büyüyen bu alan sektörü doğru okuyanlar için büyük bir potansiyel oluştururken, aynı zamanda yanlış okuyanlar içinde bir ölüm vadisi anlamına gelmektedir. Son mesafe ulaşım problemlerini çözen, yeni mikro mobilite çözümleri, market teslimat çözümleri, fintek pazarını da bu alanda yönlendirmelerine rağmen, süper uygulamaların bir uygulama değil bir işletim sistemi olduğunu anlayan teknolojik yoğun firmalar konuya farklı bir bakış açısı ile teknolojinin ve iş modelinin orkestrasyonu olarak değerlendirmektedir.
Popülerleştirip, kutsanan startup hikayeleri de, kültürel olarak öldürülen girişimleri de beraberinde getişrmektedir.
Ne yaptığını çok iyi kavrayan, hangi problemleri çözdüğünü bilen, mütevazi ve yapılacak işler teorisine göre işleri yöneten, müşteri ihtiyacını çözen şirketler için ise, konu biraz daha doğru anahtarların bulunup, doğru bağlantıların kurulmaısı ile alakalıdır.
Bu anlamda oluşan derin ve doğru adımlar ile hareket eden, şirket birleşmeleri ve satın almaların veya risk sermayedarlarının da emin adımlar ile değişen rekabeti yönetme şansları bulunmaktadır.
Genellikle insan davranışıdır bir problem olduğu zaman genellikle problem çevresinde toparlanır ve meraklı gözler ile problemi izleriz. Problemin içerisine girerek, problemin bir parçası da biz oluruz. Bu bir kaza olduğunda, durup kazayı izlememiz gibidir. Dolandırıcıların, bir alana ilgisini çekip, arka yüzünde cüzdanları çalması gibidir. Eğer dikkatleriniz bir alana çekiliyorsa, bakmadığınız alanda mutlaka cüzdanınızdan bir şey çalınıyordur. Bu da değişen rekabetin başka bir okumasıdır.
Problemlere, problemlerin kendi içerisinden bakmayınız. Albert Einstein”Problemi ortaya çıkaran zihniyetle o problemi çözemezsiniz!” diyor. Sorunu gördüğünüzde olay yerini inceleyin ancak biraz ötesinde oluşan sebepleri de incelemeyi unutmayın. Olay yerinin hemen biraz ötesinde, olayın oluşuna dair çok daha büyük ipuçları yakalacaksınız. Olay yerinde yağışın yol açtığı hasar, olayın oluştuğu yerde değil, biraz daha gerisinde başlar. İlgili işler bir şeyi yıkabilir. Bugün rakip olarak tanımlamadığınız şirketler, sizin yıkılışınız için zemin hazırlayacak ve aracılık edecektir. Doğa kuralıdır size en çok zarar ancak sizin içinizden çıkan ile olacaktır.
Bu noktada rekabete bir adım geriden bakarsanız, ödeme dünyasını kendi içerisindeki parametresi ötesinde, cüzdanların değişen rekabeti, ekonomi politikaları, tek dünya düzeni oluşturmaya çalışan küresel güçlerin vergi sistemleri üzerine olan hedefleri ile gelişen yeni rekabet alanıdır. Blackberry, kurumların problemlerini çözerken, Apple bireylerin problemlerini çözerek, kurumsal pazarın en büyük çözüm sağlayıcısı oldu. Bazen çözümler aradığınız yerde değildir ama aradığınız yere yakın bir yerde ortaya çıkar. Aramak ile bulunmaz ancak bulanlar hep arayanlardır. Bu konuda biraz daha takıntılı ve septik olabilirsiniz. Aynı Andy Groove’un söylediği gibi yalnızca Paranoidler ayakta kalır.
Değişen rekabet, değişen kırılmaları beraberinde getiriyor. Olayları görmek için içine, olayları anlamak için dışına çıkmalısınız. Zoom in zoom out yapmazsanız olayların nedenlerini, niçinlerini ve çözümlerini görmekte zorlanabilirsiniz.
VUCA dünyasında değişen rekabete karşı ayakta kalmak değişen rekabeti okumak ile başlar.
