Dopamin
İnsanı anlarken onun davranışlarından hareket ile bir sonuca ulaşmaya çalışıyoruz. Ancak insanoğlu kimyasal bir tepkimenin sonucu.
Vüvudumuz uyum içerisinde çalışan pekçok sistemin birleşkesidir. Hormonal sistemimiz bu tepkimenin oluşmasını sağlar ve sağlık üzerinde büyük etkisi bulunur.
Hormonal sistemimizin en önemli hormonu, dopamindir. Keyif, dikkat, motivasyon ve öğrenmeyi etkileyen hormondur.
Nöronlar arası ya da nöron ile bir başka hücre arasındaki balantıyı sağlayan kimyasallara “nörotransmitter” adı verilir. Dopamin, beyindeki sinir hücreleri arasındaki iletişimde kimyasal bir haberci molekül nörotransmitterlardan birisidir.
Dopamin, Beynin birçok bölgesindeki sinir hücreleri tarafından üretilir ve salınır. Daha çok ödül merkezinde bulunur. Yemek yeme, cinsel istek ve madde kullanımı gibi davranışlar buradan kaynaklıdır. Ödül beklentisi ve ödül duyguları ile ilgilidir.
Dopamin, mutluluk, zevk alma, akış haline geçme,
Dopamin; nasıl zevk alacağımız, zevki nasıl hissettiğimiz noktasında rol oynar. Düşünme ve planlama gibi eşsiz insani yeteneklerimizin de kilit parçasıdır. Ekiplerin, mutlu olması, akış haline geçmesi, başarı için ortak vizyona koşmaları onların dopamin seviyelerine bağlıdır.
Çaba gösterme, odaklanma ve bir şeyleri ilgi çekici bulmak için dopamine ihtiyacınız vardır.
Doğaminin davranışsal ve fiziksel fonksiyonlarımıza etkisi, nabız, organların sağlıklı çalışması, duygu durumu, uyku, dikkat, motivasyon, öğrenmeye katkı sağlar.
Dopamin ve serotonnin vücutta bulunan kimyasal mörotransmitterlerdir ancak doğamin uyarıcı, serotonin ise azaltıcı, engelleyici bir nörotransmitterdır.
Dopamin motivasyonun işleyişine etki ederken, serotonin duygu durumu işleyişine moduna etki eder. Dopamin normal hayat aktivitelerinde ve dengede yardımcı olurken, serotonin uyku ve sindirim için önemlidir.
Dopanin ödül duygusu, motivasyon, üretkenlik ile ilişkilidir. Serotonin, mutluluk, odaklanma ve dinginlik ile ilişkilidir.
Dopamin eksikliği hafıza kaybı, cinsel dürtüde düşüş, sindirimde ve idrak yetisinde zayıflamaya neden olur. Serotonin eksikliği, acıya hassasiyet, agresiflik, ansiyete ve depresyona neden olur.
Depresyon, dopamin düzeninden mi kaynaklanır yoksa dopamin düzeyi düştüğü için depresyona mı girilir bu net olmamak ile birlikte, biri sonuç biri sebeptir ve birbirileri arasında ilişki vardır.
Doğamin seviyesinin çok yüksek olması da halüsinasyona, aşırı hayallere, şizofreniye de sebep olur. Dikkat etkiliği ve hiperaktivite de dopamin eksikliğinden kaynaklanır.
Parkinson hastalığında dopamin eksikiğinde oluşur. Obezite de dopaminin bir etkisidir. Beyin ödül sistemleriyle ilgili sorun yaşadığında, kendini doymuş, tatmin hissedebilmeleri için yemelere gereken miktarı etkiler.
Dopamini arttırmak için, bitter çikolata, çiğ badem, yumurta, kırmızı pancar, muz, kabak çekirdeği, elma, çilek ve karpuz yiyebilirsiniz.
Dopamin, karar verme mekanizmasında büyük etki eder. Yanlış kararlar yerine doğru kararlar alıp bu kararların peşinden girmene yardımcı olur. Yenilikler dopamin salgılamanıza yardımcı olur.
Keyifli zaman geçirdiğinizde, zaman çok hızlı akar, sıkıcı anlarda da zaman geçmek bilmez. Dopamin içsel saatimizi belirler. Keyifli zamanlarda doğamin salımını artar, akış haline geçiş hızlanır. Sıkıcı anlarda doğamin salınımı azalır ve akış haline geçiş zorlaşır.
Kapalı alanlar ve az ışık dopamini etkiler. Yaratıcı fikirler, açık havada ve yürüyüş esnasında oluşuyor. Işığa az maruz kaldığınızda miyopiyaya kapılırsınız. Işık retinada dopamin salınımını uyarılması, miyop olma ihtimalini de düşürür.
Annelik, yüksek derece motive olmuş bir beynin sonucudur. Dopamin ve oksitosin annelerin davranışlarında önemli bir rol oynar. Sonrasında bu miyopiye sebep olur. Kaynana sendromu olarak bilinen konu, aşırı motive olmuş bir anne beyni ile oluşturulur :)
Liderler, ekiplerinin dopamin seviyesini arttırmak için çalışmak durumundadır. Alışkanlıklarımız bizi vizyonumuza doğru koştururur. Yumuşak yeteneklerimizin gelişimi, açıklama, dinleme, örnekleme, görme, deneyimleme, hissetme, egzersiz ve yapma çevrimidir.
Dopamin seviyeniz yüksek bir gününüz olsun.
