Girişiminiz neden başarısız olacak?
Girişimcilik başarısızlık hikayeleri üzerine kurulur. Girişimler diğer fikirlerden farklı olması durumunda, fark yaratıyor ancak bu kadar farklılık ise, ne kadar güzel bir fikir olsa bile, pazar ve müşteri tarafından kabul edilmeyebilir.
Girişimciliği uzmanlığı üzerinden okuyanlar, uzmanlıkları ile ilgili çok büyük problemleri ile karşılaşmayacaklardır. Onu yapabiliyor olacak ve onu tekrarlayabileceklerdir. Konfor alanı dışında olduğunuz için, o zaman hikayenizi tamamlamak içinde birçok motivasyon unsuru da bulabileceksiniz. Tabii kendinize uzmanlığınız konusunda pembe yalanlar söylemediyseniz veya bu konuda ölçünüz egonuz ile karışmadıysa.
Genel olarak startup girişimcileriniz uzmanlıklarınızdan ve bilginizden dolayı batmaz. Hayatın tahmin edilemez olması ve sizin önceliğinizin değişmesi, bu konuda sabır ve istikrar sağlamamanız, insanların fani olması startupların başarısızlıklarının ana temel sebebidir.
Ürününüz mükemmel olabilir, müşterileriniz büyüyor olabilir, yatırım sermayesi toparlayabilirsiniz. Çok kolay bir süreç olmamak ile birllikte, uzmanlığınız ve teknoloji trendleri sizin büyümenize olumlu yönde katkı sağlar.
Ancak bu başarısızlıktan kaçacağınız anlamına gelmez. İnsanlar girişimler konusunda tedirginlerdir ve başarısız olacağı ile ilgili genel tahmin yaparlar. Bu da girişimcilerin hevesini kırar ancak başarısız olmanın ana sebebi bu değildir. Bu şekilde başarısız olma ihtimaliniz iyi bir takımda çok zordur.
Başarısız olmanız, tamamıyla başka sebepten olacaktır. Değişen koşullarda, odaklanma, istikrar, sabır ve sebat sizin en büyük başarı kriteriniz olur.
Startupların başarısı istikrardan gelir. Bir şeye odaklanmaları ve onu çözmek için sabır göstermeleri, sebat etmeleri ve odaklanmaları yolculuğu devam etmeleri için tüm faktörlerden daha önemlidir.
İyi bir gelecek görüyor olmanız çok normal, ancak gelecek sağlığınız, hayatınızda ortaya çıkacak süprizleri tahmin etmeniz çok zordur. Bu anlamda yola çıkmak ve kısmet kavramlarını kullanmak daha doğru olur.
Startup kurucularının hayatlarını görece olarak iyi veya istikrarlı olma eğilimindedir. İnsanlar evsizken, savaşırken, kaçarken, hastayken veya benzer zorlayıcı koşullar ile uğraşırken startup kurmazlar.
50 yıl öncenin küçük esnaf firmaları, hayatın zorlukları ile getirmesi sebebiyle kurulurken, bugünün startupları hayatın kişi üzerindeki zorluklarından değil, fırsatları üzerine kuruluyor. Birisi hiçten yukarı giderken, diğeri vardan aşağı veya yukarı gidebilir. İkisi arasındaki fark referans noktalarından gelir.
Yeni nesil startuplar yaşlandıkça, kurucuların hayatları değiştikçe, öncelikleri de değişir. Startupların en kritik konularından birisi büyük firmalardan farklı olarak kurucuların değişen hayatları ve öncelikleri olur.
Büyük kurumsal yapılar bunu belli sistemlere bağlayarak, sürdürülebilir kılmaya çalışırlar. Ancak aynı heyecanı, aynı uzmanlığı, yeteneği bulabilmek, onları motive etmek, elde tutmak çoğu zaman kolay olmaz. Değişen insan hayatı onları da zorlayacak ve devirdaim başlayacaktır.
Bunu en kolay anne baba olduğunuzda fark edersiniz. Çocuğunuz okula başladığında, değişen yaşam koşulları sizleri harekete geçirir. Pandemi de bu süreçte bu değişimin tetikleyicilerinden oldu. Büyük istifayı (great resignation) sürecini bir de bu pencereden incelemek gerekir.
Hayatın en büyük özelliği tahmin edilemez olması. İnsanoğlu herşey ile karşılaşabilir. Sorumluluklarınız çok hızlı şekilde değişebilir.
Zorluklarınız artabilir ve sizde başka bir yolculuğa yelken açabilirsiniz. Sonuç olarak bu da bir deneyimdir.
Startup’ınızın başarıya ulaşması için uzun bir zaman çalıştırmak durumundasınız ve bu süreç içerisinde de risk sermayesi fonları ile desteklenebildiğiniz sürece nefes alabileceksiniz. İyi para ve kötü para kavramını daha önceki yazılarımda da bahsetmiştim. Kısaca aşağıdaki yazıma da göz gezdirebilirsiniz.
Girişimcilerin startup yolculukları onlarca yıl alır, bu süre zarfında hayat devam eder ve hayatı tahmin edemezsiniz.
Öngörülemezlik ortamında girişim kurarsınız, en büyük şansınız budur. Aynı öngörülemezlik sizin ölüm sebebiniz olacaktır. Doğum ve ölüm bu anlamda limit sonsuza giderken, birbirine yakınsarlar.
Girişim üzerinde çalışırken, yaşlanacaksınız. Senelerinizi buna vermek durumunda kalacaksınız. Ailenizde ve arkadaşlarınızda ister istemez bu sürecin parçası olacak.
İnsanlar ve firmalar yaşlandığında, tahmin edilemeyen ve kontrol edilemeyen birçok şey olur. Bunu yeni bir araçta arıza çıkma olasılığı ile eski bir araçtaki arıza çıkma olasılığı ile benzetebilirsiniz. Arızalanma ve hastalanma gerçeği de ortadadır. Startupların en kritik başarısı insan iken, başarısızlığın en önemli sebebi de yaşlanmış insan ve değişen koşullar olabilir.
Öngörülemez olmak her zaman kötü değildir. Değişimin ateşleyicidir. Limit sonsuza giderken, değişmek için öngörülemez olmak gerekir. Hayatta limit sonsuza giderken, aynı öngörülemezliği sunmuyor mu?
Değişim harikadır ve startuplar harika şeylerden dolayı ölürler.
Girişiminizi kurarken, hayalinizdeki iş teklifinizi alabilirsiniz. Genellikle de kendini yenilemeye çalışan bir kurum sizin bu enerjinizi, kendisine gençlik ilacı olarak sunmak isteyecektir. İşte neye hayır diyebileceğiniz bu anlamda önemlidir. İnsanın hayatına birçok fırsat çıkar ancak kendi vizyonuna yürümek o kadar kolay değildir. Hayır diyebildiğin kadar odaklanırsın yazımı da okumanızı tavsiye ederim.
Karşılaştığınız zorluklar veya fırsatlar ne olursa olsun, girişimci olduğunuz için hayat öngörülemezliğini her zaman ortaya koyar. Bu süreç çok zor bir psikolojidir ve artık beyini buna göre eğitmenin zamanı gelir. Artık beyninize öfkelenmemeyi, kabullenmeyi, sakin kalmayı ve çözüm yolları aramayı öğretme zamanı gelmiştir. İşte buradaki yol bilgelik, sabır ile işlenebildiği sürece kamil insan yolculuğuna da çıkılmış olur. Hangi derviş hayatını mükemmel yaşamış. Hedonist dünyada sadece keyif üzerine kurulan hayatların, değişen ve girişimci bir dünyada sadece belli bir süre yaşaması, sonrasında yıkılması beklenir. İşte yıkıcı inovasyon burada devreye girer. Elon Musk “Sizin kar marjınız benim fırsatlarımdır” diyor.
Startupların yolculuğu uzun zaman aldığından, büyük ve yaşamı değiştiren bir şey ile karşılaşma olasılıkları yüksektir. Risk sermayeleri, akıllı yatırımcı, iyi para kendilerini bulabilir ve büyük olumlu fırsatlar sunarken, kötü parada kapılarını çalabilir. İşte bu tür büyük değişikler startupların bocalamasına sebep olur.
Genellikle startuplar paramız bitti, pazar — ürün uyumluluğumuz olmadı, rekabete yedik düştük diyebilirler. Bunlar sonuçtur.
Girişimlerin başarısız olmasının asıl nedeni, hayatın tahmin edilemez olması. Hayatın değiştiğinde, önceliklerin değişmesi ve insanın odağından startup’ının çıkmasıdır. Startupların batışının asıl sebebi budur.
