Hiyerarşi’ye karşı Girişimcilik

Ferhat Ünlükal
3 min readDec 31, 2022

Teknolojinin hızla değiştiği, yeni iş modellerinin oluştuğu, dünyada yaşıyoruz.

Yeni iş modelleri, yeni girişimleri oluşturuyor. Büyük kurumlarda değişmeye çalışıyor ve yeni girişimcilere göre paraları ve kaynakları da var.

Ancak bu değişimi yönetmek her zaman mümkün olmuyor. Çünkü konfor alanlarında hiyerarşi ile öncüllenmiş, rütbeler ile hedefleri makam, mevki ve para ile motive olmuş bir topluluğu, insanlığa hizmet eden vizyon koyma, bunun için öğrenme, hata yapma, hatalarından öğrenme, aynı vizyonu hayal eden ekipler oluşturma ve insanlığa katkı sağlamaya motive etme, girişimci kafasına ulaşmak çok zor oluyor. Hatta hiyerarşilerin daha da artması ile hiç mümkün olmuyor.

Müşterileri problemlerini çözmek için, müşterilerini kıbleleri yapmayanlar, rütbelerini arttıracak hiyerarşilerini kıble yapıyorlar. Kıbleler, müşteri değilse, değer yaratılması duruyor.

Startuplarda girişimci kafasını, öğrenme, hata yapma, hatalardan öğrenme kafasını yaymadığınızda, kültürünüzü bu şekilde oluşturmadığınızda, girişim kültürünü bozan, insanlarınız, kendi hiyerarşik rütbelerinin devam etmesi için ısrar ile bir savaşa gireceklerdir.

Bu savaşta da limbik sistemleri onlara savaş veya kaç tepkisi üretecek. Bulundukları yere işeyecekler ve sonrasında da alanlarını korumak için hayvalamaya başlayacaklardır. İşte liderlerin psikolojik güven ortamını oluşturmaları önemlidir.

Bu psikolojik güven ortamının, konfor alanı ile karıştırılmaması önemlidir.

Konfor alanı farklı bir kavramdır.

Girişimcilik, öğrenme, size konfor alanı sunmaz, aksine kan, ter ve gözyaşı sunar. Buna karşı, rütbe, hiyerarşi, para sunanlara kanmak tabii ki doğal insan davranışıdır.

Girişimci kültürü desteklemek için, insanları hayallerine ortak etmek gerekir. İnsanlar, o gittikleri hayal için heyecan duyuyorlarsa, onun içerisinde kendi hayat yolculuklarında anlam buluyorlarsa, ortak oldukları vizyon sayesinde hayatlarını idame ettiriyor, onlara hayallerine ve şirketlerine ortak yapabiliyorsanız, o zaman anlam bütünlüğüne kavuşursunuz.

Rütbe, makam ile motive olmuş hiyerarşik yöneticiler, girişimciliğin, anlamın arayışında olmadığı için katil farelere dönüşecekler ve kültürü tamamıyla ortadan kaldıracaklardır.

Bu nedenle, girişimlerdeki ilk yapmanız gereken bu kültürü yaratmak olacaktır. İnsan ile ilgilenen liderlerin, kültür ve insan üzerine çalışan ekiplerinizin çok kuvvetli olması, güç zehirlenmesine karşı dikkatli olması ve değişimin öncülüğünün yapması gerekir.

Güç zehirlenmesi hiyerarşi ile birlikte geldiyse, artık startup ve girişimci kafasından bahsetmeniz mümkün olmaz. Bu da orta ve uzun dönemde gelirlerinizin olmayacağı anlamına gelecek. Çünkü teknolojik değişimler işinizi yıkacak ve sizde adaptasyon problemleri yaşayacaksınız.

Değişim liderlerinin görevi, VUCA dünyasını anlamaktır.

VUCA dünyasına göre, adaptif liderlik yapmaktır.

Riyakarlığı, pragmatizm olarak düşündüğünüzde, etik, ahlak , ilke, felsefe ve omurga ortadan kalkmıştır.

Memurus ile girişimci kafasını ayırmak için kültürünüzün içerisinde alacağınız insanları, Amazon’daki gibi kültüre uyum gözüyle bakarak alın. Toksik ilişkileri oluşturanları kültürünüzden çıkartın.

Amazon’un bar raiserlarını, şirketiniz içinde de uygulayın.

--

--

Ferhat Ünlükal

Fintek sektöründe deneyime sahip bir liderdir. İş dünyasında girişimcilik ve değer yaratma üzerine, bilgi ve deneyimlerini paylaşmaktadır​.