İş Sahipliği ve Hiyerarşi
--
Hindistan’da el arabasında bir ürün satmak ile Coca cola’nın CEO’su arasında hiç fark yoktur. İkisi de ürünü veya malzemeyi nereden alacağına, hangi fiyata satacağına, nerede satacağına, promosyonlarına karar verir. Küçük bir iş sahibi esnaf ile büyük bir CEO arasında aynı benzerlik bulunur.
Sanayi devrimi ile birlikte, her şey parçalara ve fonksiyonlara ayrıldığı için, bu süreçleri hiyerarşik yönetme ihtiyaçlarımız oluştu. Hiyerarşi ve aşırı uzmanlıklarda, bütünü görememe sorunlarını beraberinde getirdi.
Rönesans döneminde yaşayan Da Vinci, fizolof, mimar, mühendis, mücid, matematikçi, astronom,anatomist, müzisyen, heykeltraş, botanist, jeolog, kartograf, yazar ve ressam olarak farklı meslekler icra etti. 67 yıllık hayatına, bugünün tanımı ile 12'den fazla mesleği en iyi şekilde icra etmiş bir insan.
Derin uzmanlıklar elde edilmesi ve fonksiyonel olarak ayrıştırma kapitalist yapıların içerisinde, sermaye ve emek sahipleri arasındaki boşluğu açtı.
Sanayi devriminde de fonksiyonel organizasyonlar ortaya çıktı ve organizasyonların büyümelerini bu eksende okundu. Bugünün makam, mevki, unvan konuları da oluşan bu kültürün insanlar üzerindeki yansıması oldu.
Hiyerarşik yapılarda karar mekanizmaları, iş sahipliği işin korunması ile değil, ünvanlara önem vererek işi ve kültürü yapılandırmaya çalıştı. Ünvanlara değil, yeteneklere odaklanılması gerektiğini unuttu.
Bilgi devrimi ise, sermaye ve emek arasındaki farkın kapandığı, ünvanların ötesinde, yeteneklerin ortaya koyduğu iş ile yükseldi.
Fonksiyonlar üzerinden hiyerarşik okunan değil, iş sahipliği üzerinden okumamız gereken bir yapı ile karşı karşıyayız.
İşin sahibi olmak, tüm işe bütün olarak bakabilmeyi, girdisini, çıktısını bilmeyi, buna göre karar vermeyi, müşteri ile ürün arasındaki uyumu ve ölçeklemenin nereden geleceğini bilerek ve tek vücut halinde hareket etmekten geliyor.
Hiyerarşik fonksiyonel yapılar, işin sahipliğini ön plana çıkartmadıkları zaman, fonksiyonlardaki kişiler ve birimler, kendi bakış açılarından, kendi konfor alanlarından işleri değerlendirerek, süreci konformist şekilde yönetmeye ve güç savaşına girebilirler. İşte organizasyonlar bu noktada hızlı şekilde kırılırlar.
Bilgi devriminde, iş sahipliği çok daha ön plana çıkıyor ancak hiyerarşik fonksiyonel yapılarda iş sahiplikleri yanlış anlaşılarak, hem fonksiyonel olarak çalışılıp, işin bir parçasını ilerletmek ve ilerletmemek kararı verip, hem de iş sahipliğini üstlenerek, ikisinin karması bir sistem kaosu ortaya çıkartıyor.
Bugünün İş sahipliği ve hiyerarşik fonksiyonel yönetimler arasındaki fark, girişimcilik ve memuriyet arasında fark gibidir. Bu konuda Girişimci Kafası makalemi okumanızı tavsiye ederim.
Organizasyonların pozitiif etki yaratabilmesi ve pozitif bir vizyona gidebilmesi için, ayak bağı olabilecek kaotik ortamları liderlerin çözmesi gerekir. Eğer engelleri çatışmalar ve yönetimler belirliyorsa, o zaman engeller aşılamaz hale dönecektir.
Dijital dünyada ticareti, bilimi, sanatı demokratikleştirmek ile başlayan yolculuklar, işletmeleri büyütmeye odaklanan, kadınların ekonomiye katılmasını sağlayan, müşterilere, iş ortaklarına, topluma sürdürülebilir bir etki yaratma adımlar, ancak hizmetkar liderlik ile engelleri ortadan kaldıracak yaklaşımlar ile ortaya konulabilir.
Ekip üyelerinin eşitliği üzerinden bir kültür oluşturmadığınızda, o zaman güçlülerin veya öncüllenenlerin hakimiyetinden bahsedilir ki, bu da dijital devrimde felaket getirir. Kapsayıcılık, farklılıklar, platformlarların gücü ile birleştiğinde işiniz ölçekelenecektir.
Ne kadar çok sesi teslim ederseniz o kadar güçlenirsiniz. Hep birlikte gelişir ve geleceği şekillendirirsiniz.
Ünvanlardan çok, yetkinliklere önem verin. O da öğrenme ve sürekli gelişme ile mümkün. Öğrenmek için, çaba, farkındalık, hata yapmak ve hatalardan öğrenmek durumundasınız.
İş sahipliği, 360 derece işi görmenize, akış haline girmesinize sebep olur. Hiyerarşik, fonksiyonel olarak, parçalayarak yönetenler, belli bir cüzre için çalışan yapılar kurabilir ancak sürdürülebilirliği sorgulanır.
İşinizin sahibi olun ve işinizi sorumluluğunu alın.
