İş Sahibi olmak
Yeni dünya düzeninde İş Sahibi — Business Owner ve ürün sahibi-Product Owner gibi kavramlar girdi. Daha öncesinde fonksiyon organizasyonlarımızda İş Birimi yöneticisi ve ürün yönetici ile ifade ettiğimiz kavramlar, bugün sahiplik ile ifade ediliyor.
İş sahipliği esasında girişimcilikten geliyor. Onun üzerine tutku ile eğilmekten, 24 saat onun üzerine mesai verebilmekten geliyor. İş Sahibi kendi işini yapabilmesi için girişimci kafası ile bakması gerekiyor.
Hiyerarşik düzenlerde makam ve ünvanlar ile bu işi yaptıklarından memur olarak maaş vereyim diyor ancak girişimci gibi o işi düşünsün. Bazı kişiler için bu geçerli olsa da, hiyerarşik yapıda motive edilmiş ve güç eksenli motive edilmiş yapılarda maalesef büyük yoğunlukta, yönetici kavramı ötesine geçemiyor.
Gerçekten de işin sahibi olamıyor çünkü iş büyüdüğünde de, büyük menfaati olmuyor, küçüldüğünde de sadece sınırlı olarak pozisyonu ile sorun oluşuyor. Bu durumda güce tapmak ve gücün yanında olmak daha anlamlı hale dönüşüyor. Bu hiyerarşik düzenlerde güç zehirlenmesinin devamını sağlıyor.
Politikacıları ve biat edenlerin sürekli çıkarlarını korumasını sağlıyor. Bu da çıkarları uğruna iş yapan, makam ve mevki ile motive olan, paçalda belki kapitalist düzen patronunun kazandığı, iş ve müşterinde ekseninde değil, güç ekseninde toparlandığı, sistem içerisinde rapor veren ile rapor edilenin kazan kazan ilişkisi kurduğu bir yapıya imkan sağlıyor. Ancak bu durum sistemleri çürütüyor, kısa vadeli çıkarlar, uzun vadeli çıkarların önüne geçiyor ve memuriyet kültürü yeşeriyor. Uzun dönem girişimcilik kültürü olmadığı için de bir süre sonra, sistem kendi kendini otomatik olarak imha ediyor.
Bugünün büyük bilgi devrimi şirketleri, bunu bildikleri için girişimciliği bir kültür haline dönüştürmeye çalışıyorlar. Jeff Bezos Amazon’u ilk gününde tutmaya çalışıyor. Bu zihin haritasını şirketinin içerisinde yerleştiriyor.
Amazon kültürü, bu kültürü yeşertmek için sürekli yeni pratikler geliştiriyor ve şirketini ilk günde tutmak için çalışıyor.
Bilgi ve sanayi devrimi arasındaki bu farklılıklar, motivasyon kaynakları, onları bir girişimci olarak bakmalarına, iş sahiplerinin işin büyümesinden menfaatinin olup hissesini almasını, küçülmesi durumunda da, kendi menfaatine karşı olacağı içinde işi sürdürülebilir kılmasını sağladığı için, tam bir iş sahibi ve girişimci olarak bakmasını sağlıyor.
Yazılı sorumluluklar bazında bakıldığında iş sahibi olarak bakılsa da, yazılı konuların pratik olarak gerçeklenebilmesi için, hiyerarşik yapıdan ve memur kafasından çıkılması gerekir. Eğer birileri hiyerarşik ve HIPPO ile karar veriyor ve politika, biat sistem içerisinde çalışıyorsa, o sistemde girişimci kafası gelişmez. Yeni işlerin yapılması da mümkün olmaz. Eğer yüksek kaynaklar varsa, ürün geliştirilmesi yapılabilir ancak ürünler iş modeli ile iş sahipliği ile bütünleşemediği için, iş olmaz ve ölçeklenmesi mümkün olmaz. Yenilik, icat ile iş modelinin çarpımından oluşur. İş modeli de, müşteri değeri ile icra kapasitesinin çarpımıdır.
Girişimcilik olmadan, ürün geliştirme yapılmaya çalışıldığı zaman, hiyerarşik yapıda HIPPO’nun söyledikleri ile iş yapma ve ürüne ve fikre aşık olan teknik insan kafası, sizi başarıya ulaştıramaz.
Hiyerarşik düzenlerde, HIPPO ile ürün gelişticiler, girişimci kafası olmadan, girişimci motivasyonu yaratmadan, iş sahipliği yapmadan,- yani esnaflık - , makam ve rütbe ile sadece ölüm gelir.
Bu nedenle istediklerinize dikkat edin. Fikrine aşık olmak, ego ve narsizm ile alakalıdır. Kişisel bir handikap, kurumsal bir handikap haline dönüşebilir.
Güç ile gelen güç zehirlenmesi, kontrolsüz güç haline dönüşür. Mutlak güce ulaştığında mutlaka zehirler. Kötülüklerin ana kaynağı haline dönüşür. Sorunun temelinde de kişisel farkındalık problemi yatar. Ancak insanoğludur bu sürece düşer.
Politika ve biat kültüründe, tembellik ve ona odaklanmak bile tembelliğin kötülüğüne sebep olabilir.
Tüm yapıya sirayet ettiğinde, kötülüğü sıradanlaştırır.
Sonunda, ayrışmış ve işlevsiz bir kültür yaratır.
En temeli insan egosu ve farkındalıktır.
Farkındalık, üzerinde düşünme, 5Why ve 5N1K sorusunu sormak ile, olayları derinlemesine görmek ile, kendine dürüst olmak ile, öğrenme aşkı ve tutkusu ile arttırılır.
Aslında girişimcilik yolculuğu, iş sahibi olmak, kendine yapılan bir iç yolculuk, farkındalık yolculuğudur.
Bugünün çıkarcı dünyasında, materyalizm kavramları ile insanların algıları farklı bir yöne çevrilmiştir. İçe yolculuk ve farkındalık yolculuğu çıkarlar nedeniyle, pozitif olarak açıklanamaz duruma gelmiştir.
Bu da dünyanın insanın çürümesine sebebiyet vermektedir. Kendi sistemleri devam ettirmek, eski düzenlerini bırakmak istemeyenler, şeffaf olmayacak şekilde, gizli ajandaları ile algı ve korku yönetimleri ile insanları yönetmeye çalışmaktadır.
Politikacıları, biatçıları, katil fareleri ile algı ve korku yönetimi yapmaya, narsizm’in doruklarında, güç zehirlenmesi ile kurdukları imparatorluklarının yıkılışlarını görmek istememektedirler.
Ancak onlar farkındalık ile, insan ile, insana fayda ile yaratılmadığından, yıkılmaya mahkumdurlar. Çünkü iş modelinin formülünde, insana değer ve icra vardır. Memuriyetleri nedeniyle, icra efendilerinin istekleri ile olacaktır. İnsana değer yaratma ve insana değer verme, ego ve güç içerisinde zaten yoktur. Dolayısıyla iş modeli yoktur. İş modeli yoksa, iş sahibi de yoktur. İş sahibi yoksa, temsilcisi kapular veya yöneticiler vardır.
