Kırılma

Ferhat Ünlükal
2 min readSep 14, 2021

Kırılgan, esnek ve kırılgan olmayan sistemlerin stres tepkisidir.

Kırılgan bir sistem cam gibidir. Bir şoktan sonra kırılır. Esnek bir sistem kauçuk gibidir. Strese maruz kaldıktan sonra iyileşir. Kırılganlık önleyici bir sistem bir kas gibidir. Spor salonunda yırtıldıktan sonra güçlenir.

Kırılganlık önleyici, belirsizliği sever. Kırılganlık karşıtı, bilinmeyenle başa çıkmamıza, bir şeyleri anlamadan yapmamıza ve onları iyi yapmamıza izin veren tekil bir özelliği barındırır.

Kırılgan karşıtlığı sayesinde, yapmakta düşündüğümüzden büyük ölçüde daha iyiyizdir. Aşırı zeki ve kırılgan olmaktansa aptal ve kırılgan olmayı tercih edebiliriz.

Anti-kırılganlık her zaman pozitif değildir.

Saplantılı tek taraflı aşk kırılgandır. Ne kadar reddelilirse o kadar güçlü olur. Ancak böyle bir aşk genellikle her iki taraf içinde zehirlidir. En iyi senaryoda, kalp kırıklığı ile sonuçlanır.

İnsanlar kırılganlıktan bahsettiğinde, genellikle Yunan mitolojisinden belirli bir yaratıktan bahsederler. Hydra, birkaç kafası olan yılan benzeri bir canavardır. Bu kafalardan birini her kestiğinizde, Hydra yerine iki tane çıkar.

Başka bir deyişle, Hydra stres ve sıkıntıdan yararlanır. Anında güçlenir. Bu nedenle, kırılganlığın mükemmel bir örneğidir.

Netflix’de teknik arızalar hakkında teori üretmek yerine, bir Kaos maynunu inşa etti.

Netflix’in Kaos Maymunu, çevrimiçi mimarilerinde dolaşan ve her türlü soruna neden olan bir yazılım parçasıdır. Netflix, Kaos Maymunundan kurtulabilirse, oluşabilecek depremden kurtulabilir. Bu maymunu yakalamak için çalışan yazılım mühendisleri vardı.

Kendi kendine meydana gelen bu felaketler Netflix’in sistemini güçlendirdi. Bilinmeyen hatalar, öngörülmeyen arızalar ve rastgele saldırılar gibi gerçek komplikasyonlardan kurtulmayı başardı.

Kaos Maymunu, Netflix’i ölümsüz Hydra olmaya yaklaştırdı. Kaos Maymunu onu yok etmeye çalışmayı bırakırsa, Netflix’in altyapısı kırılmaz hale gelecek. Ölümsüz Hydra olmak dinamik bir durum. Netflix, kendini kaosa ve belirsizliğe maruz bırakmaktadır.

Netflix’e benzer şekilde, kendi kırılgan olmayan sistemlerimizi tasarlamak isterseniz, çalışma yöntemlerinizi sürekli olarak zorlayın ve yeni yollar keşfedin.

Sonuç olarak, işinizi sürekli olarak güçlendirir ve beklenmedik durumlara hazırlarsınız. Kırılganlık karşıtı olmak dinamik bir durumdur.

Sırrınız aynı yolu bir kez daha denememektir. Sürekli kendini yükseltirsiniz.

Kararlarınızı vermek için gereken bilginin %70'ine sahip olmanız sizi harekete geçirmelidir. Jeff Bezos’ta böyle yapıyor. Daha hızlı hareket edip, rotanızı duruma göre düzeltebilirsiniz.

Fazlalıklar emniyet içindir. Yedek devreleriniz, hizmetin sürekliliğini sağlar.

Süreci sorgulamak onu daha iyi hale getirir.

Başarısız olmayı öğrenmedikçe, öğrenemeyeceksiniz. Silikon Vadisi, girişimlerin başarısız olmaya teşvik edildiği bir yerdir. Felsefeleri, yeterince çılgın fikir denerseniz, bazılarını başarabileceğiniz üzerinedir.

Hiçbir zaman %100 kırılgan olamazsınız ama denerseniz birçok kişinin önüne geçeceksiniz.

--

--