Pazarlama 5.0.
Pazarlama, internetin gelişimi ile birlikte kendini yenilemek durumunda kaldı. Artık ürün odaklı bir pazarlama stratejisi 4P yaklaşımından çok uzaktayız.
Ürünün az bulunduğu noktada ürün ile farklılaşma anlam kazanırken, internet, dijital yaşam, bulut işlemciler, yapay zeka, IoT ve blok zincirleri ile artık müşterinin dijital hayatının içerisinde deneyiminin içerisinde yer almak durumundasınız.
Eskiden tuşlu çalgılar ile uğraşmış bir kişi olarak, sürekli cihaz modelleri ile kazanılan yetenekler, artık bulut işlem kapasitesi ile evinizin bir odasında, büyük bir stüdyonun imkanlarına servis olarak ulaşabiliyor ve sürekli olarak kendinizi de güncel tutabiliyorsunuz.
Müzik dinleyicilerinde kasetlerden, Spotify ve dijital platformlara geçtiği düşünüldüğünde, artık aradaki kasetçiler, prodüksiyon firmaları ve aracıların giderek ortadan kalktığını görmek mümkün.
Bu kadar üretici ve tüketicinin yakınsaması, üreticilerin haklarını kendileri tarafından korunması ve ticarileştirilmesi ihtiyacı oluşuyor. O müzisyenin gig ekonomisi içerisinde, kendi eserini blok zincir ile dijital varlık haline dönüştürmesi ve dinlendiğinde değerin üreticiye dönmesi yeni gig ekonomisinin anahtarı olarak gözüküyor.
Özellikle Instagram, Facebook gibi sosyal medya platformlarının verileri toparlayarak, insanların neye ihtiyacı olduğunu veri ile bütümleştiriyor olması, elektronik ticaretin hızlanmasına zemin oluşturdu. Pandemi ile birlikte bu gelişim hızının daha da arttığı, artık içerik üreticilerin daha da çoğaldığı ve Aristo, Sokrat gibi yeni bir Dünya yaratmanın yolunun işin felsefesinden geçtiğini anladığımız bir dönem.
Mekanik olarak yenilik kutsadığımız konuların, nasıl yapılmasının ötesinden, neden ve niçin yapılmasını gerektiğini anlama ihtiyacı ortaya çıkıyor. Bu da müşterinin derin olarak dinlenmesinden, gözlemlenmesinden ve içgörülerinin çıkartılmasından geliyor. Artık bu ekipler sadece işin nasılı ile ilgilenen mühendis ekiplerinin ötesinde, neden ve niçinini araştıran sosyolog, antropologlardan oluşuyor. Onların bu değeri ortaya çıkarttığı kadar, değerin üreticiye dönmesi için iş modelleri üzerinde çalışan ekiplerin çevik, odaklı şekilde çalışmaları gerekiyor. Ürün, proje, müşteri, strateji, iş modeli birbiri ile yoğrulmadığında, hepsi ayrı ayrı tatlar haline dönüşüyor.
Bunlardan bir tanesini öne çıkartıp, bunları kutsayan ekiplerde, farklılıkları yönetemediği için başarı şansını yitiriyor. Gerçekten yeni dünyanın parametreleri değişik ve bunun için mücadele onları anlamaktan geçiyor.
Baby Boomer döneminden getirilen alışkanlıkları, X kuşağına anlatmak daha kolay iken, Y ve Z kuşaklarının bunları anlaması mümkün değil. O zaman değişmemiz gereken bizleriz. Onları güç ile yöneteceğimize soft güç kültür ile birlikte şekillenmek, kurumların geleceğini şekillendirmesi için vazgeçilmez. O nedenle, liderlerin gündeminde kültür ve iklim olmak zorunda. Kültür ve iklim öncelikle gerçekleri kabul ederek, değişime istekli olmak ile sonrasında hep birlikte değişmek ile olabiliyor.
Güç zehirler, mutlak güç mutlaka zehirler. Zaman zaman fani olduğumuzu ve sistemlerin sürdürülebilir kılınması için, yeni nesiller ile birlikte evrilmemiz gerektiğini unutuyor. Kendimizi ölümsüzlük iksiri içmiş gibi hissediyoruz.
Ancak zaman değiştiği için, onu anlamaya çalışıp, esneklik göstermek zorunda olduğumuzu egolarımızdan dolayı anlamamız güçleşiyor. Sonuç olarak, dönemin insanları olarak kalıyoruz. Değişim liderliği, esneklik ve geleceği şekillendirmek bunun farkına vararak, değişime adım atmaktan, birbirini dinlemekten, takım olmaktan geçiyor.
Kapitalist düzenin yapıları, hata yapamayacak ve başarısız olamayacak kadar büyük. Bu nedenle yapılar otomatik olarak besleniyor. Ancak bu beslenme, daha büyük çöküşün habercisi.
Yeni dünya düzeni hata yapmayı, başarısız olmayı bu kadar büyütmüyor. Egolarının içerisine başarıyı hapsetmiyor. Başarısızlıklardan öğrenerek, daha iyi bir dünyayı birlikte test ederek, hata yaparak öğrenmeye çalışıyor.
İşte girişimcilik ruhuda burada başlıyor. Büyük kurumların hata yapamama kısıtları ile küçük kurumları hata yaparak, öğrenerek yarattığı düzenler, büyük kurumları yok ediyor. 20 yıl önceki Dünya’nın en büyük firmaları listesinde, artık o gün ismini duymadığımız firmaları görüyoruz.
Tüm bu yeni dünyada Yapay Zeka, IoT, Blok Zincirleri ile müşterilerin dijital yaşamlarını hangi dijital servisleri ile değiştireceğimizi düşünme zamanı. Artık o geçmişteki ürünlerimiz, analog’tan dijital’e, dijital’den bulut’a, bulut’tan akıllanmaya, akıllanmadan, blok zincirler ile akıllı sahipliğe ve sahiplik yerine, erişebilirliğe, erişebilirliklikten paylaşım ekonomisine, servislere ve dijital erişilebilirlik platformların ön plana çıktığı bir dünyaya evriliyor. Bu iş modellerimizi değiştiriyor. İster araba, ister müzik aleti, isterse de kullancığımız herhangi bir araç veya eser kiralanabilir, kısıtlı süre kullanılabilir erişebilir hale dönüşüyor. Yeni Dünyanın iş modelleri de bu şekilde oluşuyor.